Xác định vận tốc ống gió, miệng gió sao cho hợp lý? Vấn đề không phải ai cũng hiểu rõ kể cả các bạn kỹ sư nhiều kinh nghiệm.
Để tính toán kích thước ống gió, miệng gió khi đã có vận tốc và lưu lượng thì hầu như ai cũng có thể dễ dàng tính toán được. Nhưng:
Như các bạn đã biết việc tính toán kích thước ống gió và miệng gió thì các giá trị quan trọng nhất không thể thiếu đó là lưu lượng và vận tốc gió qua chúng.
Việc xác định vận tốc gió sao cho hợp lý trên cơ sở tiêu chuẩn kỹ thuật thì mới là điều thực sự quan trọng mà hầu hết các kỹ sư thiết kế có kinh nghiệm vẫn luôn thắc mắc.
Giá trị vận tốc gió tính chọn không hợp lý sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến các yếu tố khác như: chi phí vật tư, năng lượng vận hành, không gian lắp đặt, độ ồn cho phép thậm chí là sức khỏe người sử dụng.
Bảng 1 sẽ cho thấy sự ảnh hưởng qua lại giữa các giá trị liên quan vận tốc gió khi thiết kế hệ thống điều hòa không khí và thông gió.
Bảng 1 - Sự ảnh hưởng của vận tốc gió đến các yếu tố thiết kế liên quan
Nhận xét ở bảng 1 ta thấy:
Bảng 2 - Vận tốc đường ống gió tối đa khuyến cáo theo ASHRAE
Bảng 3 - Vận tốc miệng gió tối đa khuyến cáo theo ASHRAE
Lưu ý: Khi chọn vận tốc gió từ độ ồn thì cần tính đến sự tập hợp độ ồn từ nhiều miệng gió khác nhau trong không gian phòng làm cơ sở chọn lựa.
Để biết được sự gia tăng thêm độ ồn từ nhiều miệng gió các bạn có thể tra theo bảng 4 bên dưới.
Bảng 4 - Bảng tra giá trị độ ồn gia tăng thêm từ nhiều miệng gió theo ASHRAE
Ví dụ: Chọn vận tốc tại miệng gió cho văn phòng làm việc với độ ồn thiết kế trung bình 45 dB có 8 miệng gió cấp.
→ Độ ồn tối đa = 45 - 9 - 5 = 31 dB
Bảng tra các thông số độ ồn cho từng công năng phòng theo ASHRAE
Việc tính chọn vận tốc miệng gió cần căn cứ khu vực không gian thiết kế như văn phòng, phòng ngủ hay nhà hàng để có sự chọn lựa hợp lý
Nếu sử dụng các loại miệng gió khác nhau như Linear, Slot thì cũng sẽ có sự thay đổi ít về kết quả.
Độ đóng mở của OBD trong miệng gió cũng ảnh hưởng đến độ ồn nên thường ko đóng quá 20% diện tích lỗ mở của miệng gió.
Nếu không ảnh hướng lớn đến chi phí thì không nên chọn vận tốc miệng gió tối đa cho phép mà nên chọn các mức thấp hơn để tiện nghi về độ ồn.
Vị trí đấu nối ống mềm vào miệng gió hạn chế lệch nhiều hoặc bẻ gắt sẽ làm gia tăng độ ồn từ 12 đến 15 dB so với giá trị cung cấp từ nhà sản xuất miệng gió.
Ngoài các vấn đề xác định vận tốc gió để chọn miệng gió, ống gió thì đối với không gian điều hòa để tối ưu tiết kiệm năng suất lạnh thì việc chọn phương án thiết kế hệ thống phân phối gió theo kiểu Mixed, Displacement, Laminar theo từng loại không gian điều hòa cụ thể cũng đóng vai trò khá quan trọng cần cân nhắc đến.
Mặc dù bài viết đã nêu hầu hết các kiến thức chính tương đối đầy đủ để các bạn có thể ứng dụng tính toán kiểm tra rất tốt cho công việc. Nhưng để hiểu rõ cũng như nắm bắt nhiều yếu tố khác liên quan, các bạn cần đọc thêm nhiều tiêu chuẩn, tài liệu nước ngoài như ASHRAE, BS, CIBSE… để có cái nhìn chính xác và phương án tối ưu nhất.
Hy vọng qua bài viết trên có thể giúp các bạn kỹ sư, sinh viên có thể hiểu rõ hơn trong việc tính toán đi làm cũng như đi học.